شماره مقاله :

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم ‏الدین و ‏اما بعد‏:‏

 مسلمان به فرشتگان خدا ايمان دارد و آنها را از جمله بهترين مخلوقات خدا مى‏داند، و اعتقاد دارد كه فرشتگان، بندگان مكرم خدا هستند، و خداوند آنها را از نور آفريده است، همانطور كه انسان را از خاك و جن‏ها را از شعله بدون دود و صاف آتش، آفريده است، مسلمان بر اين باور است كه خدا فرشتگان را موظف به انجام امور مهمى كرده است.

 بعضى بعنوان (حفظه) مسئول حراست و نگهبانى از بندگان خدا هستند، عده‏اى هم كارشان ثبت اعمال بندگان است، برخى مسوليت بهشت و نعمتهاى آنرا بعهده دارند.

 بعضى مامور دوزخ (و عذاب دادن گناهكاران) هستند، گروهى در شبانه‏روز خدا را به پاكى ياد مى‏كنند و هرگز احساس خستگى نمى‏نمايند، خداوند بعضى از آنان را بر بعضى ديگر برترى داده است مانند جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل كه فرشتگان مقرب دربار الهى هستند، و برخى ديگر از فرشتگان از درجه و رتبه كمترى برخوردارند.

 اين عقيده و باور مؤمن، نخست بر گرفته از رهنمودهاى خود حضرت حق و سپس متكى به دلايل عقلى و نقلى است كه به شرح آنها مى‏پردازيم.

دلايل نقلى:

 1- خداوند در آيه 136 سوره نساء از وجود آنان (فرشتگان) سخن گفته و امر فرموده است كه به آنها ايمان داشته باشيم.

 « وَمَنْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الْآَخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِيدًا» «هر كس خدا و فرشتگان و كتابهاى آسمانى و پيامبران و روز قيامت را باور نداشته باشد، از راه راست خيلى دور افتاده و سخت گمراه مى‏باشد».

 در آيه 98 سوره بقره مى‏فرمايد:

« مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ »«هر كس با خدا و فرشتگانش و پيامبرانش و جبرئيل و ميكائيل دشمنى كند (كافر است) و خدا هم دشمن كافران خواهد بود».

 در آيه 172 سوره نساء مى‏فرمايد:

« لَنْ يَسْتَنْكِفَ الْمَسِيحُ أَنْ يَكُونَ عَبْدًا لِلَّهِ وَلَا الْمَلَائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ»«عيسى مسيح و فرشتگان مقرب او از بندگى و عبادت خداوند استنكاف نمى‏ورزند».

 در آيه 17 سوره الحاقة مى‏فرمايد:

« وَيَحْمِلُ عَرْشَ رَبِّكَ فَوْقَهُمْ يَوْمَئِذٍ ثَمَانِيَةٌ»«در آن روز، هشت تن از فرشتگان، حامل عرش خداوند خواهند بود».

 در آيه 31 سوره مدثر مى‏فرمايد:

« وَمَا جَعَلْنَا أَصْحَابَ النَّارِ إِلَّا مَلَائِكَةً »«نگهبانان و ماموران دوزخ را فقط از ميان فرشتگان برگزيده‏ايم».

و در آيات 23 و 24 سوره رعد مى‏فرمايد:« وَالْمَلَائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بَابٍ (23) سَلَامٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ...»

 «فرشتگان از هر سويى (درى) بر آنان (اهل بهشت) وارد مى‏شوند (و مى‏گويند) سلام و درود بر شما كه در راه دين خدا از خود صبر و بردبارى نشان داديد».

 در آيه 30 سوره بقره مى‏فرمايد:

« وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ»«(بيادآور) زمانى را كه پروردگارت در مورد آفرينش انسان (جانشين خود بر روى زمين) از فرشتگان نظر خواهى كرد. آنها در جواب گفتند: آيا موجودى را در زمين مى‏آفرينى كه فساد كند و خونريزى نمايد!؟ حال آنكه ما تو را به پاكى ياد مى‏كنيم و تسبيح مى‏گوئيم. خداوند فرمود: من حقايقى مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد».

 2- رسول اكرم صلی الله علیه وسلم در دعاى شب از وجود فرشتگان خبر داده چنين فرموده است: «اللَّهُمَّ رَبَّ جِبْرِيلَ وَمِيكَائِيلَ وَإِسْرَافِيلَ، فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ، أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ اهْدِنِى لِمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِكَ، إِنَّكَ تَهْدِى مَنْ تَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ»

 «خداوندا! تو پروردگار جبرئيل و ميكائيل و اسرافيلى، تو آفريدگار زمين و آسمانى، تو داناى پيدا و پنهانى، تو در امور مختلف، ميان بندگانت قضاوت مى‏كنى. پس در اختلاف پيرامون حق، مرا راهنمايى كن. همانا تو هر كه را خواسته باشى، به راه راست هدايت مى‏كنى». (مسلم).

 در روايتى از ابى حاتم چنين آمده است: «أَطَّتِ السَّمَاءُ وَحُقَّ لَهَا أَنْ تَئِطَّ مَا فِيهَا مَوْضِعُ أَرْبَعِ أَصَابِعَ إِلاَّ عَلَيْهِ مَلَكٌ سَاجِدٌ» «آسمان به آه و فغان در آمد، و بايد كه به آه و فغان در آيد، زيرا جايى به اندازه چهار انگشت در آن پيدا نمى‏كنى كه فرشته‏اى در آنجا سجده نكند».

در حديثى ديگر آمده است: «إِنَّ الْبَيْتَ الْمَعْمُورَ يَدْخُلُهُ كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ ثُمَّ لاَ يَعُودُونَ» «روزانه هفتاد هزار فرشته وارد بيت المعمور مى‏شوند كه هرگز براى بار دوم به آنها نوبت ورود به آنجا نمى‏رسد». (أصله في الصحيحين).

 در حديثى ديگر آمده است: «إِذَا كَانَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ كَانَ عَلَى كُلِّ بَابٍ مِنْ أَبْوَابِ الْمَسْجِدِ مَلاَئِكَةٌ يَكْتُبُونَ الأَوَّلَ فَالأَوَّلَ فَإِذَا جَلَسَ الإِمَامُ طَوَوُا الصُّحُفَ وَجَاءُوا يَسْتَمِعُونَ الذِّكْرَ» «روز جمعه بر هر درى از درهاى مسجد فرشتگانى حضور پيدا مى‏كنند و نام كسانى را كه وارد مسجد مى‏شوند، بترتيب ورود آنها، در دفاتر خود مى‏نويسند، و زمانى پرونده‏هاى خود را مى‏بندند كه امام شروع بخواندن خطبه كند، آنگاه فرشتگان مى‏نشينند و به خطبه گوش فرا مى‏دهند». (رواه مالك وهو صحيح).

 در بخارى آمده است: «يَتَمَثَّلُ لِي الْمَلَكُ أَحْيَانًا رَجُلًا فَيُكَلِّمُنِي فَأَعِي مَا يَقُولُ» رسول اكرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: «گاهى فرشته وحى بصورت انسان بر من ظاهر مى‏شود و با من سخن مى‏گويد و من هم آن مطلب را بخاطر مى‏سپارم».

 3- در جنگ بدر تعداد زيادى از صحابه، فرشتگانى را كه به كمك آنها آمده بودند، رويت كردند.

 همچنين گروهى از آنان، جبرئيل علیه السلام را كه حامل وحى بود و گاهى بصورت و لباس حضرت دحيه كلبى آشكار مى‏شد، ديده‏اند. از معروفترين رواياتى كه در اين مورد ذكر شده، مى‏توان از حديث عمربن خطاب رضی الله عنه  نام برد، اين حديث در صحيح مسلم آمده و از اين قرار است.

 روزى آنحضرت صلی الله علیه وسلم خطاب به عمر رضی الله عنه  و ساير صحابه فرمودند: آيا مى‏دانيد اين سائل چه كسى بود؟ گفتند: خير، خدا و رسولش بهتر مى‏دانند، آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: «او جبرئيل بود، و آمده بود تا احكام اسلام را به شما بياموزاند».

 4- ميليونها نفر از پيروان پيامبران پيشين، به وجود ملائكه ايمان آورده‏اند و آنچه را كه پيامبرانشان درباره فرشتگان گفته‏اند، باور كرده‏اند.

دلايل عقلى:

 عقل انسان وجود فرشتگان را نفى نمى‏كند و آنرا محال نمى‏داند، بلكه عقل آنچه را كه مستلزم اجتماع ضدين مانند وجود و عدم يك شى‏ء در آن واحد يا مستلزم اجتماع نقيضين باشد مانند جمع شدن روشنى و تاريكى، را محال مى‏داند و آنرا نفى مى‏كند، در حالى كه ايمان به وجود فرشتگان، مستلزم چنين چيزى نيست.

 2- اين امر نزد تمام انديشمندان عالم، مسلم و پذيرفته شده است كه آثار شى‏ء، دال بر وجود آن شى‏ء مى‏باشد، و فرشتگان آثار زيادى دارند كه وجود آنها را ثابت مى‏كند آن آثار عبارتند از:

1-  رسيدن وحى به انبياء و پيامبران الهى توسط روح الأمين (جبرئيل) زيرا تمام امور مربوط به وحى به ايشان محول شده بود، اين اثر، اثرى است پيدا و غير قابل انكار، كه وجود ملائكه را تاييد و تثبيت مى‏كند.

 2- مردن موجودات زنده و قبض روح آنان بوسيله فرشتگان، اين اثر نيز از جمله آثار وجود فرشته مرگ و معاونين اوست.

 خداوند در آيه 11 سوره سجده مى‏فرمايد: « قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ » «فرشته مرگ كه مأمور قبض روح شما است، شما را مى‏ميراند».

 3- محافظت كردن انسانها در برابر اذيت و آزار رسانيدن جن‏ها و شياطين در طول زندگى، بايد گفت انسان در دسترس جن وشيطان قرار درد، آنها او را مى‏بينند ولى انسان آنها را نمى‏بيند.

 در آيه 11 سوره رعد مى‏فرمايد:

« لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ»«براى انسان محافظين از پيش رو و پشت سر گماشته شده كه به امر خدا از او نگهبانى مى‏كنند».

 4- نديدن يك چيز دليل ضعف چشم يا عدم توان لازم براى ديدن آن، منافاتى با وجود آن چيز ندارد، و بگفته معروف، عدم ادراك، نمى‏تواند دليل عدم وجود شى‏ء باشد.

 بسيارى از موجودات عالم، با چشم غير مسلح قابل رويت نيستند ولى همانها با ذره‏بين‏هاى قوى، براحتى ديده مى‏شوند.

وصلی الله وسلم علی نبینا محمد وعلی آله وصحبه أجمعین.‏

وآخر دعوانا أن الحمدلله رب العالیمن.‏

سایت مهتدین

www.Mohtadeen.Com